czwartek, 4 marca 2010

Geneza rodu Strzetelskch

Pierwsze pogańskie, słowiańskie państwa plemienne - Wiślanie i Polanie - pojawiły się dopiero na przełomie IX i X wieku. Pochodzenie rodów polskich wywodzących się z tych plemion objęte jest milczeniem czasu. Z tego okresu znana jest jedynie dynastia Piastów, która wzięła początek od księcia Ziemowita i w 966 roku, za panowania Mieszka I doprowadziła do przyjęcia przez Państwo Polskie Chrztu Świętego. Przyjęcie chrztu było punktem zwrotnym nie tylko dla tworzenia nowej państwowości monarchicznej, ale przede wszystkim dla rozwoju cywilizacyjnego i kulturowego państwa polskiego. 
Przybycie oświeconego duchowieństwa umiejącego pisać i czytać po łacinie, stwo rzyło możliwości dla powstawania pierwszych dokumentów pisanych. Wkrótce też doprowadziło do spisania przekazów ustnych i legend w formie kronik obejmujących nie tylko dzieje kształtowania się państwa polskiego, ale także, co znaczniejszych lub wyróżniających się członków związanych z królem, dworem, wojskiem, bitwami itp.
Autor najstarszej polskiej kroniki, nieznany z imienia ani narodowości Gall Anonim (XI/XII w.), przedstawił dzieje Polski do 1113 roku. Wincenty, zwany Kadłubkiem (ok. 1150-1223), biskup krakowski i kronikarz spisał dzieje Polski od czasów legendarnych do 1202 r. Z kolei, Jan Długosz (1415-1480), sekretarz Zbigniewa Oleśnickiego (1430-1493), biskupa gnieźnieńskiego opisał dzieje polskie w kronikach pod wspólną nazwą „Historia Polonica". Jednak w żadnym z przytoczonych wyżej dzieł, nie spotyka się nazwiska Strzetelskich.
Nazwisko Strzetelski pojawia się po raz pierwszy w literaturze historycznej XVII-wiecznych opracowań Józefa Ignacego Kraszewskiego (1812-1887). Pisze on o "Pawle Strzetelskim, pułkowniku jazdy, dowódcy roty husarskiej za księcia Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1640-1673)" (przekaz wg. Ireny Sochowej - książka wydana przez wydawcę Zuckerkandel w Złoczowie). Niestety brak jest udokumentowanych informacji na ten temat, dlatego też zachowane dokumenty rodzinne pozwalają na zlokalizowanie progenitora rodu Strzetelskich dopiero w początku XVIII w, to jest na rok około 1730.
Ród Strzetelskich był osiadły na południowo-wschodnich rubieżach dawnej Rzeczypospolitej - na ziemiach Podola, Wołynia i Wschodniego Podkarpacia Małopolski. Z analizy genealogicznej wynika, że: 
N. Strzetelski (ur.ok,1732r.), rodzic starszego Dyzmy i młodszego Ignacego był ostatnim prekursorem dwóch naturalnych linii rodu Strzetelskich, umownie nazwanych dolińską i trembowelską. 
Potomkowie protoplasty Dyzmy Strzetelskiego (1755-1816), - który był starostą w Dolinie na Podolu, tam zmarł i tam też został pochowany, - już w drugim pokoleniu (XIXw.) byli ostatnimi przedstawicielami starszej linii rodu. 
Zaś młodszy brat Dyzmy, Ignacy Franciszek Strzetelski (1761-1834), - który był właścicielem majątku ziemskiego pod Trembowlą i piastował urząd asesora sądowego lub tez sędziego grodzkiego w Trembowli, - stał się protoplastą młodszej linii trembowelskiej, która przeniosła nazwisko Strzetelskich na osiem nowych pokoleń, które dotrwały do czasów nam współczesnych i do których przedstawicieli zaliczam się też i ja i moja rodzina. 
Dyzma Strzetelski (1755-1816)  - zachowane dokumenty mówią, że mieszkał w Dolinie na Podolu. Piastował tam urząd starosty. Miał siedmioro dzieci - 
1. Piotr Strzetelski (1776 -1800/1810) - pisałem o nim dość szeroko jako o moim imienniku w artykule pt. "Piotr Strzetelski - żołnierz Napoleoński" (patrz niżej); 
2. Mieszko Strzetelski, 3. Dionizy Strzetelski, 4. Emilia Strzetelska (o nich brak jest jakichkolwiek informacji); 
4. Dyzma Strzetelski Junior (ur.ok.1785/1795 - ?) - dwa razy był żonaty - 1v. z panną Angiełłowicz Jordanówną, z nią miał córkę Paulinę Strzetelską (ur. 1830 -?), która wiadomo tylko tyle, że wyszła za mąż za pana Tęczakowskiego;   z drugiego małżeństwa - 2v. z Zuzanną von Kuhn, z nią miał dwie córki - Emilię Strzetelską (1837 -?), która wyszła za mąż za Kajetana Stanisława Kornaszewskiego (1817-?) oraz Albinę  Strzetelską (1840-?), która wyszła za mąż za pana Karaczewskiego. Co ciekawe, dopiero stosunkowo niedawno, bo parę miesięcy temu odnalazłem panią Marię Hermanowicz, której pra pra babcią była właśnie Emilia Strzetelska, i która prawdopodobnie jest jedyną przedstawicielką starszej linii Strzetelskich - dolińskiej.
5. Dominik Strzetelski - miał jedną córkę Elżbietę Strzetelską ur. ok 1805 roku, która wyszła za mąż za pana Herdzyna. 
6. Fidelis Strzetelski (o nim brak jest jakichkolwiek informacji)
7. NN Strzetelski-o którym wiadomo tylko tyle, że jego synem był Konrad Strzetelski (ur.ok.1832),który był właścicielem majątku ziemskiego w guberni lubelskiej koło Uhrynowa. Konrad umarł bezpotomnie.
Bardzo ciekawe!!!     W czasopiśmie "Wiek" z dnia 17 sierpnia 1880 roku znajduje się następująca informacja: ..."Pan Konrad Jastrzębiec Strzetelski, obywatel ziemski z guberni lubelskiej, przekazał swój zbiór motyli, prawie 10 tys. sztuk liczący, Wydziałowi Przyrodniczemu Uniwersytetu Warszawskiego. W zbiorze Pana Strzetelskiego jest wiele okazów pochodzących nie tylko z południa Europy, lecz i z Azji, a nawet z Afryki. Dotychczasowy właściciel kolekcji objechał bowiem przed laty 20-tu świat wokół, wszędzie zbierając motyle..."

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz