niedziela, 31 października 2010

Zdjęcie z Kałusza....

Dzisiaj publikuje zdjęcie z Kałusza, a właściwie z Kadobnej pod Kałuszem gdzie mój pradziadek Kazimierz Strzetelski był leśniczym. 
Zdjęcie przedstawia: 
na środku siedzi mój pradziadek Kazimierz Strzetelski (o którym dość obszernie pisałem wcześniej), po prawej stronie stoi mój dziadek Czesław Strzetelski (o nim będę jeszcze pisał), w okularach to Henryk Strzetelski (który studiował weterynarię we Lwowie), po lewej stronie - Erazm Strzetelski (który ukończył wydział leśny Politechniki Lwowskiej). Wszyscy bracia poza moim dziadkiem Czesławem zostali zamordowani przez Ukraińców. 
Zdjęcie zostało zrobione prawdopodobnie w latach ok. 1935-1940

piątek, 1 października 2010

Stanisław Strzetelski (1895-1969) - redaktor, dziennikarz, publicysta - zakończenie

Stanisław Strzetelski był cenionym wydawcą i redaktorem naczelnym wielu pism polskich we Francji, Niemczech i USA. Jako działacz polonijny w USA był współorganizatoerm i współzałożycielem KNAPP-u - Komitetu Narodowego Amerykanów Polskiego Pochodzenia (NCAPD - National Committee of Americans of Polsish Decent). 
Kiedy w roku 1942 w Nowym Jorku powołano do życia Polski Instytut Naukowy (PIN)  - Polish Institute of Arts and Science of America - placówkę naukową utworzoną pod szyldem Polskiej Akademii Umiejętności, która miała umożliwić polskim uczonym i artystom działalność na emigracji w czasie wojny, Stanisław Strzetelski był jednym z pierwszych, którzy włączyli się w organizację tej instytucji. Również inni artyści, poeci i uczeni przebywający na emigracji w Stanach Zjednoczonych byli związani czy to formalnie czy towarzysko z Instytutem. Np. Kazimierz Wierzyński (późniejszy przyjaciej Stanisława), który w czerwcu 1941 roku przybył do Noweg Jorku, przez wiele lat był członkiem zarządu Instytutu jako przedstawiciel Polskiej Akademii Literatury. W latach II Wojny Światowej PIN był centrum życia naukowo-artystycznego i towarzyskiego emigracji niepodległościowej. 
W styczniu 1952 roku Stanisław Strzetelski wyjeżdża po raz pierwszy do Ojczyzny (patrzManifest of In-Bound Passangers) - już jako dyrektor sekcji polskiej Radia Wolna Europa.  
Po raz drugi, już jako dyrektor Polskiego Instytutu Naukowego udaje się do Polski jesienią 1960 roku. W tym czasie Strzetelski odbywa wiele rozmów na temat współpracy z bibliotekami uniwersyteckimi w kraju (planował stworzenie biblioteki naukowej w PIN) oraz podejmuje ważny problem wstrzymywania wyjazdów stypendystów, którym Instytut przyznał stypendia naukowe na krótkie wyjazdy do Europy Zachodniej, co wymagało kontaktów z przedstawicielami Polskiej Akademii Nauk, uznawanej na emigracji za sterowaną przez reżim uzurpatorkę w zarządzaniu polską nauką. W konsekwencji w prasie emigracyjnej rozgorzała dyskusja na temat zadań PIN i metod ich realizacji oraz jego prestiżu naukowego i moralnego. Meritum stanowiły jednak zadania emigracji wobec kraju i jej odpowiedzialności za rozwój nauki, kultury i sztuki, firmowanej przez placówki działające w Polsce.

W marcu 1961, zarząd PIN przyjmuje uchwałę, w której czytamy: "... w obecnej sytuacji światowej kontynuowanie pomocy kulturalnej dla narodu polskiego oraz wymiany kulturalnej [...] byłoby z korzyścią dla narodu polskiego, dla Polonii Amerykańskiej, jako też dla Ameryki i całego wolnego świata". Równocześnie PIN uznał potrzebę powołania osobnej instytucji do spraw pomocy kulturalnej dla kraju - została nią Fundacja Wandy Roehr, której prowadzenie objął jesienią 1961 roku właśnie Stanisław Strzetelski (patrz artykuł Beaty Dorosz - o Kazimierzu Wierzyńskim - http://www.dziennik.com/przeglad-polski/artykul/beata-dorosz ).
W czasie swoich podróży do Polski, Stanisław spotyka się ze swoim kuzynem - Prof. Jerzym Strzetelskim - anglistą, pózniejszym zastępcą dyrektora Instytutu Filologii Angielskiej UJ i Kierownikiem Zakładu Literatury Angielskiej i Amerykańskiej. 
Stanisław Strzetelski jest autorem wielu książek o tematyce historycznej. 
W roku 1945, tuż po zakończeniu działań wojennych w Europie ukazała się książka pt. "Bitwa o Warszawę" - patrz strona tytułowa - zdjęcie.  

Oto inne książki autorstwa Stanisława Strzetelskiego 


1. Goering poluje na rysie. An account of events leading up to the German invasion of Poland in 1939 (unknown binding 1942)


 


2. Where the storm broke. Poland from yesterday to tomorrow. New York, 1942. Stuckart, Wilhelm and Hans Globke. 


3. The Polish Institute of Arts and Sciences in America - Origin and development. (unknown binding- 1960)


Stanisław Strzetelski umiera w kwietniu 1969 roku w Nowym Jorku i tam też zostaje pochowany. 


KOMENTARZE

  • Witam Pana. Nazywam się Jerzy Tustanowski i przeczytałem wczoraj na stronie Genealogów pański wpis o zainteresowaniu miejscowością Uście Zielone, ze względu na krewnego, który był tam proboszczem. Otóż i moi przodkowie byli związani z tym miejscem i zdobyłem trochę roczników ksiąg parafialnych z Uścia. Moi prapradziadkowie: Józef Uszyński i Victoria Budny brali tu ślub, tam też urodziła sie moja prababcia Teofila.Z ksiąg wynika jednoznacznie, że pański krewny, Rafał Strzetelski był tam proboszczem znacznie dłużej aniżeli napisał Pan w swym blogu. Pierwszy wpis, jaki mam dotyczy bowiem rocznika 1838 a ostatni w księgach jakie mam, roku 1865. Chciałem, by Pan o tym wiedział a gdyby był Pan zainteresowany jakimś rocznikiem ksiąg z Uścia, to proszę o kontakt i wtedy spróbuję znaleźć. Przekazuję ukłony. Jerzy
    autor: bojuku@poczta.onet.pl